Sedmica nauke na Neretvi, koja okuplja tim od oko 70 naučnika i istraživača iz BiH i Evrope, a koji će skupljati podatke o ovom jedinstvenom riječnom području sa ciljem njegove zaštite, počela je 30. maja u Ulogu (općina Kalinovik) i trajaće do 7. juna. Spomenuta sedmica nauke se održava u organizaciji Centra za životnu sredinu u partnerstvu sa međunarodnim organizacijama Riverwatch i Euronatur u sklopu kampanje Sačuvajmo plavo srce Evrope.
Timovi istraživača došli su na ovu rijeku iz više od 17 zemalja Evrope, a prve večeri im je dobrodošlicu poželio i Radomir Sladoje, načelnik opštine Kalinovik koji je poručio da u potpunosti podržava ove aktivnosti i svim silama će se boriti da gornji tok rijeke Neretve ostane netaknut. Naučnicima i istraživačima će se takođe pridružiti i umjetnici i aktivisti i brojne novinarske ekipe iz BiH i Evrope.
“Za mene je Neretva jedna od najljepših rijeka u Evropi. Nažalost, postoji plan da se na njoj i njenim pritokama izgradi 70 hidro-energetskih objekata. Žele uništiti svaki i najmanji potok ovog sliva. Na sreću, postoje organizacije koje se sa nama godinama bore za zaštitu gornjeg toka Neretve,” rekao je na otvaranju Sedmice nauke na Neretvi Ulrich Eichelmann, predsjednik Riverwatcha, međunarodne organizacije koja zajedno sa Euronaturom i Centrom za životnu sredinu organizuju ovu sedmicu nauke.
Istraživačka ekspedicija već uveliko teče. Jedan tim je već juče ujutro od pet sati ujutro bio na terenu gdje su osluškivali ptice, dok su se dva tima rasporedila na Jezernici i Ljutoj, pritokama Neretve, u istočnim selima MZ Bjelimići.
Inače, gornji tok rijeke Neretve i njene pritoke, a time i ogroman dio Mjesne zajednice Bjelimići su ugroženi planovima za izgradnju brojnih hidroenergetskih projekata (čak 24). Ukoliko dođe do realizacije ovih planova, ovaj jedinstveni riječni sistem bio bi u potpunosti uništen. Cilj spomenutih organizacija je da ovo područje sačuvaju za buduće generacije.
Sedmica nauke 2023. je nastavak istraživanja koja su realizirana prošle godine na istom mjestu i čiji je rezultat pronalazak preko 1300 vrsta. Od toga su 24 nove vrste za Bosnu i Hercegovinu i osam vrsta novih za nauku, od kojih je jedna zvanično potvrđena i u čast Neretve nosi ime Baeoura neretvaensis. Analizirani fizičko-hemijski parametri vode ukazuju na izuzetnu čistoću vode, te je svrstavaju u prvu (I) kategoriju kvaliteta.
U okviru kampanje Sačuvajmo plavo srce Evrope, Sedmica nauke je realizirana i 2021. godine na rijeci Vjosi u Albaniji, koja je početkom ove godine proglašena nacionalnim parkom i time je postala prva divlja rijeka u Evropa koja je nacionalni park cijelim svojim tokom. Ovaj najviši stepen zaštite rijeke Vjose je jedan od rezultata istraživanja čiji su podaci bili glavni argumenti za njenu zaštitu, što je i cilj Sedmice nauke na Neretvi.
Podsjetimo, Centar za životnu sredinu je pokrenuo inicijativu za zaštitu gornjeg toka rijeke Neretve, urađena je studija zaštite i očekuje se od nadležnog ministarstva da se ovo visoko vrijedno prirodno područje proglasi zaštićenim staništem. Projekat izgradnje sedam malih hidroelektarna na gornjem toku Neretve privremeno je zaustavljen i čeka se proglašenje zaštite staništa Neretve te raskid koncesionog ugovora. Nažalost, izgradnja velike hidroelektarne Ulog je nastavljena i vlasti i investitor nemaju sluha za borbe lokalnog stanovnišva kako onog u općini Kalinovik, tako i onog u MZ Bjelimići u općini Konjic.
“Svi mediji su pozvani da nam se pridruže u Ulogu i isprate ovaj jedinstveni događaj”, saopćeno je iz Centra za životnu sredinu.
BJELIMICI.COM
